Wanneer je visuele content op je tv bekijkt, merk je vaak zwarte balken boven, onder of aan de zijkanten van het scherm. Dit gebeurt door de verschillen in beeldverhouding tussen de content en het scherm. Moderne tv’s gebruiken het 16:9-formaat, dat geoptimaliseerd is voor HD-uitzendingen en streamingdiensten. Dit formaat verschilt echter van het oudere 4:3-formaat dat werd gebruikt voor oudere tv’s met een vierkant scherm, wat vaak resulteert in zwarte balken aan de zijkanten van moderne tv’s.
Films hebben een extra probleem, aangezien ze meestal in het 21:9-formaat worden geproduceerd, dat voor bioscopen is ontworpen. Wanneer deze films worden afgespeeld op een tv met een 16:9 beeldverhouding, verschijnen er zwarte balken boven en onder het scherm; deze oplossing wordt “letterboxing” genoemd. Deze techniek maakt het mogelijk om de volledige breedte van het beeld te behouden zonder het in te korten of te vervormen.
Historisch gezien werden oude tv-programma’s geproduceerd in het 4:3-formaat, wat resulteert in zwarte balken aan de zijkanten wanneer ze op moderne tv’s met bredere schermen worden weergegeven. Dit wordt “pillarboxing” genoemd en benadrukt het verschil tussen oude en nieuwe contentformaten.
Wat betekent beeldverhouding?
De beeldverhouding beschrijft de verhouding tussen de breedte en hoogte van het scherm. Een beeldverhouding van 16:9 betekent bijvoorbeeld dat het scherm 16 eenheden in de breedte heeft voor elke 9 eenheden in de hoogte. De onderstaande tabel toont de meest voorkomende beeldverhoudingen:
| Beeldverhouding | Breedte:Hoogte | Type inhoud | Gebruik |
|---|---|---|---|
| 4:3 | 1,33 | SD-inhoud | Oude tv-programma’s |
| 16:9 | 1,78 | HD-inhoud en streaming | Moderne tv’s en streaming |
| 21:9 | 2,33 | Films | Bioscoop |
| 14:10 | 1,4 | IMAX-films | Sommige bioscopen |
| 19:10 | 1,9 | IMAX-films | IMAX-bioscopen |
Hoewel 16:9 het huidige formaat is, wijken films vaak af van dit formaat. Films in 21:9 bieden een intensere ervaring in de bioscoop, maar op moderne tv’s leidt dit tot zwarte balken. Oudere content in het 4:3-formaat veroorzaakt zwarte balken aan de zijkanten, wat aanpassingen vereist om de beste kijkervaring te garanderen.
Hoe worden de zwarte balken behandeld?
Zwarte balken kunnen storend zijn, maar ze spelen een belangrijke rol in het voorkomen van beeldvervorming. Er zijn drie hoofdmethoden om hiermee om te gaan:
- Uitrekken: De content wordt uitgerekt om het scherm te vullen, maar het beeld wordt vervormd.
- Insnijden: De zwarte balken worden verwijderd door het beeld in te snijden, maar een deel van de content gaat verloren.
- Vergroten en insnijden: De content wordt vergroot en ingesneden, waardoor het verlies van beeldmateriaal wordt geminimaliseerd, maar er kunnen enige vervormingen optreden.
Moderne tv’s bieden afhankelijk van het merk verschillende aanpassingsopties, waarmee je de oplossing kunt kiezen die voor jou het beste werkt.
