Twintig jaar geleden waren kleurenschermen met kathodestraalbuis de nieuwste technologie. Vandaag de dag staan consumenten voor de keuze tussen LED- en OLED-schermen, die elk hun eigen voordelen bieden. Het is niet eenvoudig te bepalen welke het beste is, vooral gezien de marketingstrategieën van de fabrikanten.
Kenmerken van LED-tv’s
Moderne LED-tv’s maken gebruik van een LCD-paneel dat wordt verlicht door LED’s, die de oudere en minder efficiënte CCFL-lampen vervangen. LED’s maken het beeld zichtbaar door licht door cellen met vloeibare kristallen in drie kleuren – rood, groen en blauw – te laten passeren. De positie van deze kristallen verandert onder invloed van spanning. Door de verandering in hun polarisatie wordt licht anders doorgelaten, waardoor het beeld wordt gevormd.
Hoewel LED-tv’s een duidelijk en gedetailleerd beeld bieden, hebben ze beperkingen in contrast en zwartweergave. Licht lekt vaak door de randen van de pixels, waardoor het onmogelijk is om echte zwarttinten weer te geven. De volgende generatie LED-tv’s waren de QLED-tv’s. QLED is een marketingterm voor geavanceerde LED-panelen. QLED-tv’s gebruiken zuiverdere pixelmaterialen om de beeldkwaliteit te verbeteren, hoewel de onderliggende technologie hetzelfde blijft als die van standaard LED-tv’s.
Kenmerken van OLED-tv’s
OLED (Organic Light-Emitting Diode) technologie maakt gebruik van zelfverlichtende diodes, wat de noodzaak van extra achtergrondverlichting elimineert. Elk pixel geeft zijn eigen licht uit en kan volledig worden uitgeschakeld, wat zorgt voor perfect zwart, uitzonderlijk contrast en nauwkeurige kleurweergave. OLED-schermen zijn lichter, dunner en bieden een superieure beeldkwaliteit, maar kunnen gevoelig zijn voor inbranden bij langdurig gebruik met hoge helderheid.
Oorspronkelijk gebruikten OLED-panelen gekleurde organische materialen, wat onpraktisch bleek vanwege de variërende inbrandingssnelheden tussen kleuren. Dit leidde ertoe dat de eerste OLED-panelen snel versleten. Twee grote fabrikanten, LG en Samsung, begonnen met de productie van OLED. Samsung bracht zijn eerste grote OLED-tv, het model S9, uit in 2013, maar het model faalde commercieel, waardoor Samsung tijdelijk stopte met OLED-ontwikkeling. LG bleef echter doorgaan en bracht in 2016 zijn eerste OLED-tv uit. Om het inbranden probleem op te lossen, ontwikkelde LG WRGB-panelen met witte OLED-pixels, waardoor de belasting van de kleuropixels werd verminderd. Een andere verbetering die de helderheid van OLED-panelen aanzienlijk verhoogde, was het gebruik van mini-spiegels om licht van binnen naar buiten te leiden. Deze panelen van LG kregen de prefix “Evo”.
Samsung betrad uiteindelijk de OLED-markt opnieuw, maar met een andere benadering. Hun panelen bevatten grotere RGB-pixels, waarbij organische diodes specifieke kleuren uitzenden, aangevuld met kleurfilters om het primaire palet te creëren.
Vergelijking van LED- en OLED-tv’s
LED en OLED vertegenwoordigen fundamenteel verschillende technologieën, waarbij OLED-tv’s een superieure beeldkwaliteit bieden. De belangrijkste barrière voor de acceptatie van OLED blijft de prijs, aangezien deze tv’s duurder zijn dan standaard LED-modellen. Een 65-inch LED-tv kan bijvoorbeeld al voor $500 worden gekocht, terwijl OLED-opties dichter bij de prijs liggen van premium LED-tv’s zoals 8K-modellen, die vaak duurder zijn dan OLED.
Moderne OLED-panelen hebben veel van de inbrandproblemen opgelost die eerdere versies kenmerkten. Fabrikanten hebben OLED-panelzorgsystemen geïntroduceerd, die programma’s zijn die de prestaties van de pixels monitoren. Wanneer zo’n programma draait, analyseert het het stroomverbruik van de pixels en maakt het aanpassingen in geval van pixelverslechtering, waardoor restafbeeldingen worden geëlimineerd en de levensduur van het paneel wordt verlengd.
De onderstaande tabel biedt een duidelijke vergelijking van de sterke en zwakke punten van OLED- en LED-schermen:
| Criteria | LED-tv’s | OLED-tv’s |
|---|---|---|
| Kleuraccuratesse | Hoge kwaliteit, maar minder realistisch dan OLED. | Grotere kleurbereik met natuurlijker en levendiger kleuren. |
| Contrast | Beperkt door de achtergrondverlichting van het LCD-paneel. | Perfect zwart door pixel-niveau lichtregeling. |
| Helderheid | Hoge helderheid over het hele scherm, ideaal voor lichte kamers. | Uitstekende lokale helderheid, maar zwakker voor volledige schermhelderheid. |
| Resolutie | Tot 3840×2160 (4K), hetzelfde als OLED. | Tot 3840×2160 (4K), hetzelfde als LED. |
| Reactietijd | Snel, maar langzamer dan OLED. | Extreem snel, elimineert bewegingsonscherpte en artefacten. |
| Energieverbruik | Meer energie-efficiënt (vooral bij randverlichte modellen). | Verbruikt meer energie, vooral bij hoge helderheid. |
| Dikte | Dikker door de achtergrondverlichting. | Ultra-dun en licht door het ontbreken van achtergrondverlichting. |
| Prijs | Meer betaalbaar, geschikt voor de meeste consumenten. | Duurder, gericht op het premium segment. |
